W latach 1945–1948 Gliwice stanowiły jedno z ważnych miejsc działalności podziemia niepodległościowego na Górnym Śląsku, m.in. organizacji NIE, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN), Konspiracyjnego Wojska Polskiego (KWP). W mieście ukrywali się działacze różnych antykomunistycznych struktur cywilnych i wojskowych.