OPOZYCJA GLIWICKA 1945-1990 Władysław Sulecki i jego działalność w latach 1976–1979

Władysław Sulecki i jego działalność w latach 1976–1979

Władysław Sulecki,
AIPN w Katowicach

Władysław Sulecki urodził się 17 stycznia 1931 r. w Dobrzejewicach koło Lipna (obecnie woj. kujawsko-pomorskie). W latach 50.XX wieku w poszukiwaniu pracy dotarł na Górny Śląsk. Nie mając fachowych kwalifikacji, zaciągnął się do służby w Milicji Obywatelskiej. W latach 1955-1956 był funkcjonariuszem Milicji Obywatelskiej w Łabędach pod Gliwicami (obecnie Łabędy są dzielnicą Gliwic, w latach 1954-1964 stanowiły samodzielne miasto). Szybko okazało się, że jego przekonania, a zwłaszcza nieskrywana religijność były niemile widziane przez przełożonych.

Zwolniony ze służby, został górnikiem. Początkowo pracował w Kopalni „Zabrze-Wschód”, następnie w Kopalni „Gliwice”. W czerwcu 1960 r. wziął udział w demonstracji parafian i pracowników zakładów położonych w obrębie tzw. dzielnicy hutniczej przeciwko próbie demontażu krzyża stojącego nieopodal kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gliwicach. Zatrzymany, spędził dwa miesiące w areszcie. W 1977 r. został współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników, następnie Komitetu Samoobrony Społecznej KOR. Należał do sygnatariuszy wniosku do Sejmu PRL o powołanie komisji do zbadania okoliczności wydarzeń Czerwca 1976. W latach 1977-1979 był współpracownikiem redakcji dwutygodnika KOR „Robotnik”, w którym ukazywały się jego teksty poświęcone m.in. warunkom pracy górników.

Puste wagoniki do transportu urobku na kopalni „Gliwice”, lata 70. XX wieku.
Fot. S. Jakubowski, zbiory Muzeum w Gliwicach

Jego nazwisko wraz z adresem widniało w stopce redakcyjnej. Był jednym z pionierów kolportażu niezależnych wydawnictw w województwie katowickim. 4 maja 1977 r. został pobity przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa. Zaatakowano go we własnym mieszkaniu przy ulicy Królewskiej Tamy, wywleczono za włosy i bito aż do utraty przytomności. Otrzymane ciosy spowodowały uszkodzenie klatki piersiowej. Wielokrotnie szykanowano i zastraszano również jego rodzinę. Zaszczuty, w 1979 r. zdecydował się na opuszczenie Polski i wraz z rodziną wyemigrował do Niemiec Zachodnich.

Okładka wydanego w 1979 r.
w Augsburgu zapisu przesłuchania Władysława Suleckiego przed Komitetem im. Sacharowa w Waszyngtonie,
zbiory Biblioteki Śląskiej

W Niemczech podjął prace w górnictwie. Kilkakrotnie występował na antenie Radia Wolna Europa. W maju 1979 r. stanął na czele Komitetu Solidarności z Wolnymi Związkami Zawodowymi w Polsce, który powołano w Augsburgu. 26 września 1979 r. brał udział w trzeciej sesji przesłuchań Komitetu im. Sacharowa w  Waszyngtonie. Współpracował z paryską „ Kulturą” i pismem „Przemiany” wychodzącym w Monachium. Zmarł 16 grudnia 2004 r. w Hagen, na emigracji.  Był jednym z nielicznych działaczy opozycji przedsierpniowej na Górnym Śląsku, a jego działania przygotowały grunt pod narodziny fenomenu „Solidarności”. Tablicę ku jego czci odsłonięto 7 października 2014 r. przy ul. Bojkowskiej 37, na terenach po kopalni Gliwice. Inicjatorami upamiętnienia byli Henryk Wujec i Zygmunt Frankiewicz. Autorem projektu tablicy był Michał Klasik, a fundatorem Muzeum w Gliwicach.

Tablica ku czci Władysława Suleckiego przy ul, Bojkowskiej, Gliwice 2018 r.,
archiwum Muzeum w Gliwicach