OPOZYCJA GLIWICKA 1945-1990 ANDRZEJ JARCZEWSKI
Jarczewski Ka_182_140982_0010 poprawione

ANDRZEJ JARCZEWSKI

Urodził się 25 maja 1950 r. w Turku, w rodzinie Feliksa i Marianny z d. Stawickiej. Inżynier i polonista, absolwent Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej (1974) oraz Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego(1979). Uczestnik protestów studenckich w marcu 1968 r. w Gliwicach. W latach 1974–1982 nauczyciel akademicki w Instytucie Automatyki Politechniki Śląskiej. W latach 1975–1980 członek Związku Nauczycielstwa Polskiego. Od września 1980 r. w NSZZ „Solidarność”. W 1981 r. członek Zarządu Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Instytucie Automatyki Politechniki Śląskiej. W listopadzie 1981 r. uczestnik na Politechnice Śląskiej studenckiego strajku solidarnościowego ze studentami radomskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej. Organizator zajęć dla strajkujących studentów (m.in. spotkania, wykłady). W 1981 r. redaktor oraz autor tekstów w „Biuletynie Informacyjnym NSZZ Solidarność przy Politechnice Śląskiej”. Działacz Gliwickiej Delegatury NSZZ „Solidarność”. Od 13 grudnia 1981 r. członek II Garnituru Gliwickiej Delegatury RKW NSZZ „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Od 1982 r. założyciel i szef Akademickiej Grupy Oporu (AGO) na Politechnice Śląskiej (wydawcy pisma „AGO”, druk „Manifestacji Gliwickiej”, okresowo „Tygodnika Wojennego”). W latach 1982–1989 rozpracowywany Służbę Bezpieczeństwa w ramach Kwestionariusza Ewidencyjnego krypt. „Redaktor”. W latach 1982–1983 redaktor pism „Manifestacja Gliwicka” i „Stan Duch”. Współautor i wydawca zbioru wierszy „Reduta Śląska (1982). Współorganizator (pod kierownictwem Tadeusza Drzazgowskiego) dwóch dużych manifestacji antyreżimowych 3 maja i 31 sierpnia 1982 r. w Gliwicach. Autor audycji podziemnego Radia „Solidarność”. W latach 1983–1985 zatrudniony w Kopalni Węgla Kamiennego „Zabrze-Bielszowice”. W 1985 r. redaktor mikrofilmowej broszury dywersji psychologicznej w wojsku pt. „Kto zgasi KIP-a? (KIP – „Kompleks Indoktrynacyjno-Propagandowy”). 25 września 1985 r. aresztowany, osadzony w Areszcie Śledczym w Katowicach. 12 maja 1986 r. skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach na 2 lata więzienia, zwolniony 5 września 1986 r. na mocy amnestii. W latach 1986–1991 zatrudniony m.in. w firmie komputerowej „Proster”. W 1988 r. współtwórca sieci informacyjnej o sytuacji w górnictwie dla Radia Wolna Europa, 25 sierpnia 1988 r. zatrzymany na 48 godz. za zbieranie materiałów o strajkach górniczych. Współorganizator ostatniej manifestacji antyreżimowej w Gliwicach, która przeszła ulicami miasta 3 maja 1989 r.. W latach 1989–1991 członek Gliwicko-Zabrzańskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. W latach 1990–1991 przewodniczący Gliwickiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. W listopadzie 1990 r. przewodniczący Ogólnopolskiej Konferencji Komitetów Obywatelskich w Warszawie. W grudniu 1989 r. z grupą działaczy doprowadził do wyboru (jeszcze przez Miejską Radę Narodową) pierwszego w Polsce prezydenta miasta związanego z „Solidarnością”, Zbigniewa Pańczyka. W 1990 r. członek-założyciel Partii Chrześcijańskich Demokratów. W latach 1994–2002 wiceprezydent Gliwic. Autor kilku książek, m.in.: Europoliteja. Rozprawa o ustroju (2007), Szychtownica (1998), Provokado. Gliwice 31.08.1939 (2008). W 2007 r. został odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Na podstawie

Przemysław Miśkiewicz

Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, tom 1, Warszawa 2010, s. 169.